زهرا هاشمی*1 
، نظر دهمرده2
، نظر دهمرده2
1- دانشگاه سیستان و بلوجستان ، hashemizahra7@pgs.usb.ac.ir
2- دانشگاه سیستان و بلوجستان
2- دانشگاه سیستان و بلوجستان
چکیده: (250 مشاهده)
مقاله حاضر به بررسی تأثیر شاخص شرایط پولی، مالی و ارزی بر قاچاق سوخت و فرآورده‌های نفتی در اقتصاد ایران با به‌کارگیری مدل خودرگرسیون برداری ساختاری SVAR بر اساس داده‌های فصلی 1400-1390 می‌پردازد
تکانه وارده از ناحیه تفاوت قیمت داخلی و فوب خلیج‌فارس فرآورده‌های نفتی، قاچاق سوخت دائماً قاچاق سوخت را تشدید می‌نماید و اثر آن فزاینده است. ضمناً تکانه وارده از سمت شاخص شرایط مالی و شاخص شرایط پولی چندان بااهمیت نبوده و تکانه وارده از سمت شاخص فشار بازار ارز ابتدا تأثیر منفی داشته و بعد از 5 دوره شوک صفر شده و تاثیر آن مثبت می‌شود.
نتیجه‌گیری: نتایج تجزیه واریانس نشان می‌دهد طی دوره‌های مختلف، نوسانات متغیر قاچاق سوخت عمدتاً توسط تفاوت قیمت داخل کشور و خارج از آن توضیح داده می‌شود. در حقیقت حفظ قیمت سوخت و فرآورده‌های نفتی داخلی کمتر از برابری صادراتی، راه بسیار ناکارآمدی برای یارانه دادن به مصرف داخلی نفت است. علاوه بر ضایعات ناشی از قیمت پایین، رانت را برای قاچاقچیان فراهم کرده و عدم تعادل مالی کشور را بدتر می‌کند.
تکانه وارده از ناحیه تفاوت قیمت داخلی و فوب خلیج‌فارس فرآورده‌های نفتی، قاچاق سوخت دائماً قاچاق سوخت را تشدید می‌نماید و اثر آن فزاینده است. ضمناً تکانه وارده از سمت شاخص شرایط مالی و شاخص شرایط پولی چندان بااهمیت نبوده و تکانه وارده از سمت شاخص فشار بازار ارز ابتدا تأثیر منفی داشته و بعد از 5 دوره شوک صفر شده و تاثیر آن مثبت می‌شود.
نتیجه‌گیری: نتایج تجزیه واریانس نشان می‌دهد طی دوره‌های مختلف، نوسانات متغیر قاچاق سوخت عمدتاً توسط تفاوت قیمت داخل کشور و خارج از آن توضیح داده می‌شود. در حقیقت حفظ قیمت سوخت و فرآورده‌های نفتی داخلی کمتر از برابری صادراتی، راه بسیار ناکارآمدی برای یارانه دادن به مصرف داخلی نفت است. علاوه بر ضایعات ناشی از قیمت پایین، رانت را برای قاچاقچیان فراهم کرده و عدم تعادل مالی کشور را بدتر می‌کند.
نوع مطالعه: توسعه ای |
موضوع مقاله:
رشد و توسعه و سیاست های کلان
دریافت: 1403/7/30 | پذیرش: 1404/2/9
دریافت: 1403/7/30 | پذیرش: 1404/2/9
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
